Việc xây dựng công trình đường, cầu dẫn lên đỉnh núi Huyền Vũ tại xã Trường Yên, Hoa Lư, Ninh Bình đã làm mất đi vẻ đẹp cảnh quan tự nhiên, xâm phạm nghiêm trọng vùng lõi quần thể danh thắng Tràng An.
Không ngăn chặn được vi phạm
Núi Huyền Vũ (còn gọi là núi Cái Hạ), thuộc quần thể di sản Tràng An - di sản thế giới bị xâm phạm khi Công ty cổ phần du lịch Tràng An xây dựng công trình không phép. Chính điều này khiến dư luận vô cùng bức xúc.
Theo tìm hiểu của phóng viên, tháng 8/2017, Công ty cổ phần du lịch Tràng An tiến hành xây dựng cây cầu lên đỉnh núi Huyền Vũ, với chiều dài khoảng 1.115m, trên 2.000 bậc. Vị trí xây dựng nằm sâu bên trong khu du lịch Tràng An.
Nhìn từ trên cao, cây cầu gồm nhiều bậc, được nâng đỡ bởi các trụ bê tông gắn vững chắc vào núi đá. Cầu nằm uốn lượn từ dưới, xuyên qua nhiều vách đá lên trên đỉnh núi. Cầu xuyên qua lõi di sản Tràng An, qua không gian rừng đặc dụng đã được giao cho Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường quản lý trước đó.
Công ty cổ phần du lịch Tràng An đã thừa nhận việc xây dựng đường lên núi Huyền Vũ là sai.
Phát hiện việc vi phạm, các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương đã vào cuộc, yêu cầu dừng thi công công trình khi chưa được cấp phép. Cụ thể, UBND huyện Hoa Lư đã nhiều yêu cầu doanh nghiệp chấp hành nghiêm quy định của pháp luật trong việc xây dựng, nhưng Công ty cổ phần du lịch Tràng An vẫn tiếp tục thi công, hoàn thành và đưa cây cầu vào sử dụng.
Ông Phạm Xuân Phúc, Phó Chánh Thanh tra Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch khẳng định, đây là công trình không phép, vi phạm nghiêm trọng Điều 13 của Luật Di sản văn hóa. Khu vực này thuộc vùng lõi của di sản thế giới, phải được quản lý nghiêm theo Luật Di sản văn hóa và quy định của UNESCO.
Ông Nguyễn Văn Son, Giám đốc Công ty cổ phần du lịch Tràng An thừa nhận, việc xây dựng đường lên núi Huyền Vũ là sai và công ty chấp nhận hình thức xử lý của chính quyền. Lý giải về hành vi xây dựng công trình lên núi Huyền Vũ, ông Son cho rằng, bản thân làm công trình không vì lợi ích kinh tế, không coi thường pháp luật mà chỉ vì nóng vội muốn làm nhanh đường lên núi Huyền Vũ, mừng kỷ niệm 1.050 năm ngày Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi. “Đây chính là nơi vua Đinh lập đàn Kính Thiên sau khi xưng vương để làm lễ cầu siêu cho vong hồn nghĩa sĩ…” - ông Son cho hay.
Sẽ xử lý nghiêm sai phạm
Trả lời phóng viên Báo TNVN, ông Đinh Chung Phụng, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Ninh Bình cho biết: “Khi phát hiện xảy ra sai phạm, UBND tỉnh Ninh Bình đã yêu cầu Công ty Cổ phần Du lịch Tràng An dừng ngay các hoạt động đón khách tham quan, du lịch trên công trình tại núi Huyền Vũ. UBND tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tiến hành thanh tra, kiểm tra, làm rõ công trình sai phạm như thế nào…”.
Cũng theo ông Phụng, ngày 7/3, UBND tỉnh Ninh Bình đã thành lập đoàn thanh tra liên ngành, thanh tra toàn diện công trình này. Đoàn thanh tra sẽ tập trung vào các nội dung: Việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý đất đai, quản lý di sản, đầu tư xây dựng cơ bản, tài chính, văn hóa, bảo vệ và phát triển rừng.
“Sau khi có kết luận cụ thể, UBND tỉnh căn cứ vào đó xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân tùy vào mức độ sai phạm. Đợt thanh tra kéo dài trong 45 ngày. Trách nhiệm cụ thể như thế nào khi có kết luận của thanh tra sẽ chỉ rõ. Có kết luận thanh tra, chúng tôi sẽ công khai trên báo chí…” - ông Phụng cho hay.
Theo ông Phụng, với góc độ về quản lý Nhà nước, cấp xã, cấp huyện cũng thiếu sự kiểm tra thường xuyên, thiếu sự quyết liệt dẫn đến việc Công ty du lịch Tràng An đã xây dựng công trình dẫn lên đỉnh núi, xâm phạm di sản văn hóa. Ông Phụng cho rằng, ông Nguyễn Văn Son là người tâm huyết, mục đích là tốt, nhưng nhận thức còn hạn chế về Luật Di sản văn hóa nên đã dẫn tới sai phạm. “Nếu ông Son có nguyện vọng, thực hiện đúng quy trình, được các cấp, các ngành, cơ quan chức năng xem xét thẩm định, phê duyệt thì không dẫn đến câu chuyện như ngày hôm nay...” - ông Phụng cho biết.
Bà Đặng Thị Bích Liên, Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch cho biết, thẩm quyền xử lý vụ việc thuộc về lãnh đạo UBND tỉnh Ninh Bình, Bộ giám sát. Do Thanh tra Bộ đã chỉ rõ vi phạm từ trước đó nên UBND tỉnh Ninh Bình dứt khoát phải làm nghiêm.
Bà Liên nhấn mạnh, Tràng An là di sản UNESCO thế giới đầu tiên của Việt Nam đạt hai tiêu chí về thiên nhiên và văn hóa. Đây là di sản lớn của đất nước. Về mặt quản lý, ngoài thực hiện theo Luật Di sản văn hóa, Việt Nam còn phải chịu sự điều tiết của công ước quốc tế. Nếu không xử lý triệt để, khả năng UNESCO có ý kiến và xem xét lại danh hiệu đã công nhận với Tràng An là khó tránh khỏi./.
